Nieuws

Congres: sfeerproeven na 5 jaar Howie the Harp

Op de kop af ben ik drie maanden in dienst bij Howie the Harp als coördinator van het opleidingscentrum in Rotterdam. Met een frisse blik reis ik vandaag met Howie the Harp student David, WRAP facilitator Jeroen en Briana de ‘Director of Planning and Recovery Practice' van Community Acces New York naar het congres: 5 jaar Howie the Harp in Arnhem. Niet zomaar als argeloze bezoeker, maar met een ‘special assignment’: proef de sfeer en schrijf een sfeerverslag.

Gelukkig ben ik in goed gezelschap van drie fijnproevers met rappe tongen. Het gesprek in de auto gaat al snel, in ons beste steenkolenengels, over de sfeer in de auto. Is 'cosy' wel een goed Engels woord om uit te drukken wat we voelen? Gezellig is wat Briana ervan vindt. Er wordt gelachen over de standaard Amerikaans en Nederlandse clichés en druk gediscussieerd over de wereldpolitiek. Maar wat maakt het nu dat het direct klikt? We komen unaniem tot dezelfde conclusie. We delen ervaringen.

Sfeermaker bij uitstek Beau van Erven Dorens, roddelkoning van RTL Boulevard, bekend van het tv programma ‘ the Amsterdam Project’ en van de film ‘Feestje’ opent als dagvoorzitter en deelt zijn ervaring met het helpen van daklozen vanuit gezond verstand, liefde en zijn eigen ervaring. Iedereen die denkt dat Beau een geldwolf is komt bedrogen uit, hij staat hier voor niks, nada, omdat hij de ervaringsdeskundige beweging een warm hart toedraagt. Dat menig mening over Beau bij zou draaien ligt voor de hand? Wordt vervolgd. 

‘Ervaring werkt’ is het thema van dit congres. Dat ervaring werkt heb ik de afgelopen drie maanden mogen ervaren. Wat ik nog niet wist ging de directeur van Pameijer / +Vijf Jan Alblas mij vertellen. Over hoe Pameijer Howie the Harp naar Nederland heeft gekregen. Over de dilemma's om ervaringsdeskundigheid in het zorgsysteem in te bedden. Over hoe trots hij is. “Hoe kijken wij naar klanten en hoe waarderen we verschillen? Hebben we wel genoeg lef om deze beweging genoeg ruimte te geven om te groeien?" Dit zijn vragen die Jan de volgens hem “prachtige zaal met mooie mensen” inslingert. En vandaag hoef je de slingers niet zelf op te hangen dat heeft het projectteam (Asmae, Richard, Cecile en Natalie) gedaan. Bedankt voor de sfeervolle dag! 

De volgende en zeker niet de eerste de beste sfeerverhoger, gangmaker en psychiater “steekt zijn hand uit voor een oprechte vertrouwensband”. Hoe doet hij dat vraag ik mij af? Jeroen Kloet werkt met jongeren met een psychose. Hij stelt zich voor als professional. Daarna direct een ander verhaal. Zijn eigen verhaal en ervaring met psychische kwetsbaarheid, paniekaanvallen, depressie, eenzaamheid, ervaring als klant. En de taboe die rust om als hulpverlener/ psychiater er voor uit te komen, zonder zich zorgen te maken over het verloop van zijn carrière. Toch is dit zijn sleutel om snel contact te maken met zijn klanten. Hij wijdt verder uit over de paradox waar hulpverleners en klanten mee worstelen. Zijn woordenbrij dijt uit, maar de juiste toon is gezet. "Echt luisteren doet je verder kijken.” Ik kijk rond in de goed gevulde Koepelkerk in het hartje van Arnhem. Menig blik staat op oneindig, maar de ogen zijn geopend dus de boodschap is aangekomen. Nu hoog tijd voor actie. Snel door naar de workshop ‘the living museum’ van sociaal ondernemer Rokus Loopik.

Wat zijn naam al doet vermoeden, Rokus is flamboyant, energiek en excentriek. Hij begint zijn turbo presentatie met op te sommen wat hij allemaal doet en hoe hij zich voelt nu de groep hem vol verwachting aan zit te staren. Wat zijn visie is op de psychiatrie, wat hij doet als sociaal ondernemer en als vrijwilliger. Want ‘the living museum’ draait helemaal op vrijwilligers, met zo min mogelijk geld en nog minder regels. Het liefst helemaal zonder regels. Hij heeft het over wegwijsbordjes, zoals personeelstoilet op verpleegafdelingen, die hij vervangt door kunst. Tussen zijn regels door, die hij in hoog tempo aan elkaar vastknoopt (is er nog een touw aan vast te knopen?) maakt hij het zo mogelijk nog moeilijker. Al luisterend, sommigen aan zijn lippen gekluisterd, moeten we een ‘doe-opdracht’ maken. Begeleid door één van de best verkopende kunstenaars van ‘the living museum’ waarvan ik de naam niet heb onthouden. 

Iedereen maakt een schilderij met als onderwerp: hoe voel jij je nu? Die vraag zet iedereen aan het denken. Ik zie abstracte cirkels maar ook hartjes, jagers en Indianen. Zelf heb ik de laatste keer dat ik schilderde, alweer meer dan een jaar geleden, een fantasieboom gemaakt. Maar hoe voel ik me nu eigenlijk? Vandaag als een ‘blaadje in de wind’. Een blaadje dat zich mee laat wapperen door de dag en de wereld van ervaringsdeskundigheid.

Zelf rook ik al jaren niet meer, maar waar ervaringsdeskundigen zich buiten samenscholen daar wordt gerookt! Even de sfeer opsnuiven. “Wist jij het al? Rokers zijn altijd gezellige mensen.” Net als jij en ik hebben ervaringsdeskundigen ook vooroordelen. Bijvoorbeeld over mensen op tv. Daar doe je niks aan. Een anonieme roker: "Beau heeft zich vandaag laten zien en als je iemand in het echt ziet, hoort en spreekt worden die vooroordelen weggenomen. Zo ook bij Beau, echt een sympathieke gozer.” Na al die ‘frisse’ lucht is het tijd voor de volgende gangmaker. Of is het een gangmaakster? 

Eindelijk een dame in de programmering, en wat voor één. Toevallig heb ik haar op Howie the Harp al eens gesproken. Maar nu krijg ik een 'one woman show' van haar. Bij de ingang word ik net zo hard als de rest stevig gehugd. Samen met mij, een zaal vol blije mensen. Het straalt er van af. "Herstellen doe je niet alleen", fijn met zo’n groep in een halve kring. Dat voelt vertrouwd. "Als ik stempeltjes zou morgen zetten, dan zouden het schattige beeldmerkjes zijn." Mirjam Giphart begint de show door de alledaagsheid van vooroordelen ter discussie te stellen. Zijn ze goed, slecht, handig of normaal? "Welke vooroordelen heb je over mij?" Verdomd goeie vraag. Het is in ieder geval een theatraal type. Ik oordeel dat ze heerlijke taartjes bakt, en het goed zou doen bij ‘heel Holland bakt’. De vooroordelen vliegen haar om de oren, maar eigenlijk allemaal positief! Een groot deel blijkt niet te kloppen en worden stellig door haar ontkracht. Zo heeft ze geen groene vingers en lijkt ze echt niet op jouw vriendelijke buurvrouw. Haar show is een wervelwind door haar herstel. Sfeerverhogend werken de foto's en muziek waardoor je haar pijn en vreugd van dichtbij voelt. Zonder iets te zeggen, vol blikken die blozen, voelen we ons trots worden. Zichtbaar vol van genoegen krijgt iedereen aan het eind een zoen en nog een hug. Is ze iemand vergeten? Of was dat de bedoeling om je te te dwingen wat te voelen. Eén ding weet ik zeker, de volgende keer dat ik een trainingsacteur voor de les van Howie the Harp nodig heb, is zij de eerste die ik ga bellen.

De dag laat ik op zijn beloop, zoveel nieuwe mensen, interessante gesprekken en lekkere versnaperingen. Na wat bedankjes en applaus loopt het feest der herkenning op zijn einde, dus maken wij ons uit de voeten. Maar niet voor ik een paar kleine danspasjes inzet op de beats van DJ Cadiz. Helaas maakt het geen wilde horde dansers los en blijft de dansvloer leeg. Ik kijk terug op een sfeervolle en zeer geslaagde dag.